Câu chuyện về Chử Đồng Tử, một trong “tứ bất tử” của Việt Nam, đã may mắn kết duyên cùng công chúa Tiên Dung thì nhiều người biết, song việc Công chúa là người phụ nữ Việt Nam khởi nghiệp sớm nhất trong lịch sử thì ít người biết!

Truyền thuyết kể rằng, khi biết chuyện Tiên Dung dám kết hôn với chàng trai nghèo Chử Đồng Tử, nhà vua tức giận vô cùng, không cho Nàng về cung. Không dám trái lời vua cha, Tiên Dung đã ở lại làng Chử Xá cùng Chử Đồng Tử và  hai vợ chồng ngày đêm bàn bạc tìm sinh kế. Với trí tuệ thông minh và trải nghiệm trị quốc trong những năm tháng sống cùng vua cha, Công chúa đã bàn với chồng mở chợ để thu hút người mua, kẻ bán trong vùng. Nhờ sự tháo vát của Tiên Dung, sự chịu thương, chịu khó của Chử Đồng Tử, mà công việc buôn bán ở chợ trở nên tấp nập, tạo ra sự thông thương trong cả vùng, cuộc sống của người dân phồn thịnh.

Câu chuyện về Công chúa Tiên Dung là hình ảnh của người phụ nữ Việt Nam tháo vát và tài ba trong kinh doanh. Phẩm chất quý giá đó được thử thách trong suốt bề dày lịch sử. Ngày nay, trong thời đại kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế mạnh mẽ, những phụ nữ Việt Nam hiện đại tiếp tục phát huy truyền thống, thể hiện năng lực khởi nghiệp một cách vượt trội. Nhân ngày 20/10, bài viết sẽ điểm qua những đặc điểm nổi bật của các nữ doanh nhân khởi nghiệp thành công như là một sự tôn vinh và khẳng định vị thế của phụ nữ Việt trong phát triển kinh tế cũng như góp phần vào sự thịnh vượng của quốc gia.

Am hiểu thị trường

Ý tưởng kinh doanh được xây dựng dựa trên nhu cầu thực tế của khách hàng, chính vì vậy, điều kiện đầu tiên để có thể khởi nghiệp thành công đó là sự hiểu biết sâu sắc về thị trường. Với bản năng nhạy cảm tinh tế và quan tâm đến từng chi tiết, phụ nữ có thể theo dõi và nắm bắt những thay đổi nhỏ trong thị hiếu tiêu dùng của khách hàng cũng như xu hướng thị trường, từ đó định vị đúng đắn sản phẩm, dịch vụ của mình. Ngoài ra, khả năng giao tiếp khéo léo và thiết lập mối quan hệ cũng giúp phụ nữ dễ dàng thu thập thông tin về thị trường từ nhiều nguồn khác nhau. Không những vậy, phụ nữ thường là rất tỉ mỉ, chu đáo, kiên nhẫn trong công việc. Bản năng cũng như những đặc điểm nổi trội về tính cách đã mang lại cho phụ nữ những lợi thế nhất định trong việc nắm bắt nhu cầu khách hàng và dự báo cơ hội thị trường.

Những điều trên được hình dung dễ dàng nhất qua thành công của doanh nhân Nguyễn Thị Hương Liên – Đồng sáng lập, Phó chủ tịch Công ty Cổ phần Sao Thái Dương. Ngay từ những ngày đầu thành lập Sao Thái Dương, bà đã nuôi dưỡng ước mơ sản xuất ra các sản phẩm về dược có giá trị, tốt cho sức khoẻ người tiêu dùng. Do sức khoẻ của bản thân không được tốt, nên trong quá trình chữa bệnh, bà đã tự tìm kiếm các liệu trình điều trị khác nhau. Nhận thấy việc sử dụng tân dược có nhiều tác dụng phụ, bà đã chuyển sang tìm kiếm các giải pháp từ thảo dược để cơ thể được an toàn hơn. Nắm bắt lợi thế từ lần “chuột bạch” thành công đó, bà đã quyết định chuyển hướng sang sản xuất các sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên để bảo vệ sức khoẻ cho người tiêu dùng và tận dụng được nguồn nguyên liệu sẵn có ở Việt Nam với lợi thế về giá đầu vào. Ngoài điều chế thuốc, từ nhu cầu làm đẹp cho bản thân, bà đã nghiên cứu và điều chế thêm mĩ phẩm từ thảo dược để sử dụng. Bà tìm hiểu nhược điểm của các sản phẩm hiện có trên thị trường, sử dụng các kiến thức đã được học, tham khảo các phương pháp nghiên cứu từ Tây y để khắc phục, cải tiến các nhược điểm đó trong sản phẩm của mình. Sau hơn 23 năm ra mắt thị trường, thương hiệu Sao Thái Dương đã vững chắc tạo được uy tín với khách hàng trong và ngoài nước với hơn 130 sản phẩm.

Bà Nguyễn Thị Hương Liên, Đồng sáng lập, Phó chủ tịch Công ty Cổ phần Sao Thái Dương

Luôn thực tiễn

Phải đảm nhiệm cùng một lúc rất nhiều vai trò nhưng phụ nữ không bao giờ bị mất cân bằng bởi họ biết làm hài hoà mọi thứ, chính vì lý do đó nên họ suy nghĩ và hành động một cách thực tế. Không những vậy, để đảm bảo ý tưởng của mình có thể áp dụng trong thực tiễn, với đức tính cẩn trọng và tỉ mỉ, phụ nữ luôn làm thử mọi việc trong khuôn viên nhỏ, “vững chắc từng bước chân” trước khi vươn ra biển lớn. Như vậy, với nhiều lợi thế về tâm lý và giới tính, phụ nữ thường có những quyết định mang tính thực tiễn và khả năng đánh giá tình huống một cách logic.

Nhẫn nại và kiên trì

Điều kiện tiên quyết để thành công chính là sự nhẫn nại. Khởi nghiệp hiếm khi thành công ngay, thường phải nếm trải một hoặc hai lần thất bại mới có thể đạt tới thành công. Phụ nữ có khả năng từ chịu đựng áp lực công việc cao đến kiên trì theo đuổi mục tiêu, không dễ dàng bỏ cuộc giữa chừng. Khi đối mặt với rủi ro, thất bại, họ bình tĩnh và kiềm chế cảm xúc tiêu cực để không đưa ra quyết định bốc đồng, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm để tiếp tục cố gắng.

Bà Ninh Thị Ty – Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, hiện là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn Hồ Gươm – chính là tấm gương sáng cho đức tính quý báu này. Được mệnh danh là “nữ tướng ngành may Việt Nam”, bà đã có tới hai lần vực dậy các công ty may trên bờ vực phá sản. Dường như không lúc nào bà chịu ngơi nghỉ, đứng yên mà luôn trăn trở với những ý tưởng mới. Thành công trong lĩnh vực may mặc, bà “mạo hiểm” tiến sang bất động sản đúng lúc thị trường đóng băng, cho ra mắt Hồ Gươm Plaza mà không hề vay vốn ngân hàng. Trong những năm gần đây, nữ doanh nhân Ninh Thị Ty bắt đầu tính toán hướng phát triển nông nghiệp sạch và đau đáu mở ra cơ hội mới cho ngành nông nghiệp nước nhà khi nhìn thấu tiềm năng xuất khẩu rau quả Việt Nam.

Quyết liệt

Bất kỳ giai đoạn nào cũng có rất nhiều định kiến áp đặt cho người phụ nữ, trong đó có phụ nữ Việt Nam. Để phá vỡ định kiến về giới, phụ nữ càng ngày càng nỗ lực hoàn thiện và chứng minh khả năng của mình một cách mạnh mẽ và quyết liệt hơn, thông qua đó khẳng định việc “đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” đã lỗi thời và không còn thích hợp với xã hội hiện đại. Do có ít cơ hội hơn nên một khi cơ hội đến, phụ nữ sẽ nắm bắt một cách quyết liệt. Nhờ những lợi thế về tâm lý và hoàn cảnh như vậy, phụ nữ trở nên mạnh mẽ và quyết đoán trong lĩnh vực khởi nghiệp.

Về sự quyết liệt trong kinh doanh không thể không nhắc đến nữ doanh nhân Cao Thị Ngọc Dung – Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá Quý Phú Nhuận. Bà được biết đến là một nữ doanh nhân thép trong lĩnh vực kinh doanh vàng bạc, đá quý. Đứng trước những biến cố và tin đồn PNJ sắp phá sản năm 2016, bằng chính năng lực của mình, bà Cao Thị Ngọc Dung đã đưa PNJ chiếm ¼ thị trường trang sức với tổng doanh thu đạt 17.000 tỷ đồng, lợi nhuận 1.000 tỷ chỉ trong vòng 3 năm. Từng được tạp chí Forbes bình chọn là nằm trong danh sách 50 nữ doanh nhân quyền lực nhất châu Á, bà Dung đã dẫn dắt PNJ đạt được những thành tựu rực rỡ ở cả thị trường trong và ngoài nước.

Sử dụng lợi nhuận cẩn trọng và sáng suốt

Khi khởi nghiệp bắt đầu đem lại thu nhập, những đồng lợi nhuận đầu tiên thường sẽ được phụ nữ sử dụng ngay lập tức cho mục đích đầu tư. Có như vậy thì khởi nghiệp mới có khả năng thành công cao. Với tính cách tiết kiệm và thận trọng trong quản lý tài chính của phụ nữ, họ thường thực hiện rất xuất sắc việc tái đầu tư lợi nhuận vào công việc kinh doanh một cách hiệu quả để đảm bảo tương lai lâu dài, ưu tiên an toàn vốn hơn là lợi nhuận cao trong ngắn hạn.

Sự thành công của nữ doanh nhân Thái Hương, Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Bắc Á đồng thời là Nhà sáng lập, Chủ tịch Hội đồng Chiến lược Tập đoàn TH, chính là minh chứng rõ nét cho khả năng đầu tư khôn ngoan và có hiệu quả.

Đang là nhà lãnh đạo có tầm nhìn đến từ Bắc Á, bà Thái Hương đã chuyển hướng và ấp ủ ý tưởng sản xuất, kinh doanh sữa sạch. Một năm sau khi lên ý tưởng, vào năm 2010, bà đã quyết định táo bạo khi đầu tư hơn 350 triệu USD để nhập hàng nghìn con bò sữa và áp dụng công nghệ chăn nuôi bò sữa hiện đại của Israel. Vùng đất từng là sỏi đá cũng đã được đầu tư trở thành một phần trong trang trại mở rộng của TH với diện tích trên 37.000 ha. Với việc đầu tư chiến lược vào TH True Milk, năm 2010 đánh dấu sự gia nhập thành công vào lĩnh vực sữa khi công ty cho ra mắt những sản phẩm đầu tiên, giới thiệu một nhãn hiệu sữa mới ra thị trường. Ngoài sản xuất sữa, Bà đã mở rộng đầu tư đáng kể vào nhiều lĩnh vực khác nhau như rau, dược liệu và các sản phẩm tốt cho sức khỏe, tận dụng đất đai của trang trại nuôi bò sữa.

Nhớ những thành công đó, bà Thái Hương đã lọt vào bảng xếp hạng Top 50 nữ doanh nhân quyền lực nhất châu Á (theo Forbes bình chọn) và được công nhận là một trong những nhân vật có ảnh hưởng trong lĩnh vực tài chính ở Việt Nam.

Như vậy, có thể nói, trong thời hiện đại, phụ nữ Việt đã tiếp nối truyền thống khởi nghiệp xuất sắc của thế hệ đi trước và ngày càng có nhiều người tham gia hoạt động kinh doanh chuyên nghiệp, đem lại nhiều thành quả cho bản thân, gia đình và xã hội.

Nguồn: Viện Nghiên cứu Phát triển Lãnh đạo Chiến lược (SLEADER) sưu tầm và tổng hợp