1. Các hệ thống phức hợp của thế kỷ 21 được hình thành từ những thành tựu về tư duy và phương pháp của thế kỷ 20, nhưng chúng không còn có thể được quản lý bằng các tư duy và phương pháp cũ. Lý do là bởi quy mô và mức độ phức hợp của các hệ thống ngày nay đã vượt xa khả năng mà những công cụ trước đây có thể xử lý.

2. Thế kỷ 21 đã chứng kiến một sự chuyển đổi mang tính căn bản sâu sắc hơn nhiều so với những gì thể hiện trên bề mặt. Không chỉ có sự thay đổi về mô hình, mà còn là sự thay đổi trong chính những khung nhận thức, tức các loại hình mà dựa vào đó chúng ta xác định và hiểu về mô hình.

3. Các chiều kích phạm trù của thế giới quan mới bao gồm: tính phức hợp, hệ thống, chức năng vận hành, kiểm soát, tự tổ chức, thông tin, phi tuyến tính, tri thức và nhận thức.

4. Các xã hội trên toàn cầu đang chuyển mình thành một xã hội phức hợp, trải qua quá trình biến đổi từ xã hội của các cá nhân, sang xã hội của các tổ chức, và tiếp tục tiến hóa thành xã hội của các hệ thống, vốn mang bản chất phức hợp. Chính sự phức hợp này tạo ra các động lực nội tại mới, đòi hỏi một mô hình quản trị hoàn toàn khác so với trước đây.

5. Tri thức đã trở nên quan trọng hơn thời gian và năng lượng; thông tin quan trọng hơn tiền bạc; và năng lực tự tổ chức có chủ đích của doanh nghiệp quan trọng hơn cả quyền lực.

6. Tri thức cốt yếu để xã hội ngày nay hoạt động đến từ các khoa học về tính phức hợp. Đó là điều khiển học, lý thuyết hệ thống và khoa học mô phỏng sinh học. Điều quan trọng nhất là khả năng vận dụng tri thức vào thực tiễn.

7. Trung tâm của tính phức hợp và điểm tựa của kiểm soát tổng thể, tùy theo từng loại hình tổ chức, chính là khách hàng, thân chủ, bệnh nhân, học sinh, cử tri; nói ngắn gọn, là bất kỳ ai cần dịch vụ của tổ chức và trả tiền cho giá trị đó dưới một hình thức nào đó. Chỉ những tổ chức cung cấp cho người thụ hưởng dịch vụ của mình các giải pháp hiệu quả để làm chủ tính phức hợp mới có thể thành công.

SLEADER biên dịch từ Malik Letter, số 48 tháng 12.2025

Tham khảo các cuốn sách thuộc Bộ sách Thực hành Quản lý hiệu quả của GS. Fredmund Malik

👉🏻 Quản lý: Những điều cốt lõi

👉🏻 Đi trong thế giới mơ hồ: Cần phải quản lý, quản trị và lãnh đạo tổ chức như thế nào?

👉🏻 Chiến lược: Định hướng trong một Thế giới Mới phức hợp

👉🏻 Chính sách và Quản trị Công ty hiện đại: Để các tổ chức tự điều chỉnh và thích ứng

💪🏻 Đặt sách chính hãng qua fanpage SLEADER

———————————————

VIỆN NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN LÃNH ĐẠO CHIẾN LƯỢC

Con đường đúng, tương lai sáng

🏢Địa chỉ: 266 Lạc Long Quân, Phường Tây Hồ, Hà Nội

🌐Website: sleader.vn

📧Email: [email protected]

📞Hotline: 0965 965 368 / 0969 753 688 / 024 3201 1519

📱Zalo: Viện Lãnh đạo chiến lược Sleader/ 0969 753 688